Oksidimetriya

Şablon:Vikiləşdirmək Oksidimetriya — analitik kimyada oksidləşmə-reduksiya reaksiyalarına əsasən oksidləşdiricilərin və reduksiyaedicilərin miqdarı təyini üçün həcmi analiz üsullarının ümumi adı.

Xüsusi halları

Oksidləşmə-reduksiya reaksiyası üzrə reduksiyaedicinin miqdari təyinində oksidləşdiricilərin titirli məhlulundan istifadə edilir.

$𝖺𝖮{𝗑}_{\mathrm{𝟣}}\mathsf{+}𝖻𝖱𝖾{𝖽}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\rightleftarrows }\mathsf{\beta }𝖮{𝗑}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathsf{\alpha }𝖱𝖾{𝖽}_{\mathrm{𝟣}}$

İşçi məhlul kimi tətbiq edilən maddələrdən asılı olaraq, oksidimetriyanın bir sıra xüsusi halları məlumdur.

1. Permanqanatometriya
2. Yodometriya

Permanqanatometriya

Bu üsulun əsasını müxtəlif reduksiyaedicilərin kalium-permanqanat (KMnO₄) ilə oksidləşmə reaksiyası təşkil edir. KMnO₄ qüvvətli oksidləşdiricidir. O, hər üç mühitdə (turş, qələvi və neytral) reduksiya olunur. Permanqanametriya üsulunda reaksiya əsasən, turş mühitdə aparılır. Bu məqsədlə yalnız H₂SO₄-dən istifadə etmək məqsədəuyğundur. Belə şəraitdə KMnO₄ özü indikator rolunu oynayır.

Permanqanatometriya üsulunun tətbiq sahəsi

Permanqanatometriya üsulundan tibbdə bir çox məqsədlərlə istifadə edilir. Məsələn, klinik analizdə qanda sidik turşusunun, kalsiumun və s. təyinində, sanitar gigiyena analizlərində isə adi içməli və mədən sularının tədqiqində bir qayda olaraq, permanqanatometriya üsulundan istifadə olunur.

Permanqanatometriya üsulu kimyada bir çox metalları, duzları, üzvi maddələri və həmçinin müəyyən reduksiyaedici maddələrdən hazırlanmış məhlulların titirini təyin etmək üçün işlədilir.

Yodometriya

Bu üsul yod ilə əlaqədar olan aşağıdakı iki oksidləşmə-reduksiya reaksiyasına əsaslanır:

• J₂ + 2e ↔ 2J^-

Beləliklə, yodometriyada yod həm reduksiyaedici (J^-) və həm də oksidləşdirici (J₂) kimi istifadə edilə bilər.

Mənbə

• Химическая энциклопедия / Редкол.: Кнунянц И. Л. и др.. — М.: Советская энциклопедия, 1992. — Т. 3 (Мед-Пол). — 639 с. — ISBN 5-82270-039-8.
• Z. Qarayev "Qeyri-üzvi kimya", Maarif-1975.