Manqan (III) oksid

Manqan (III) oksid — suda həll olmayan qeyri üzvi birləşmədir.

Fiziki xassələri

Manqan (III) oksidi bir neçə modifikasiyada qəhvəyi-qara kristallar əmələ gətirir:

• α-Mn₂O₃, rombik sinqoniya, kurnakit mineralı
• β-Mn₂O₃, kuboid sinqoniya, mineral biksbiit
• γ-Mn₂O₃, tetragonal sinongiya

Alınması

Təbiətdə braunit, kurnakit və biksbiit mineralı kimi mövcuddur.

• Manqan (III) oksidini oksidləşdirici-reduksiyaedici reaksiya zamanı almaq olar:

2 MnO ₂ + Zn → Mn 2O₃ + ZnO

• Manqan(II) oksidin oksidləşməsi zamanı alınır:

4 MnO + O₂ → 2 Mn₂O₃

• Manqan(IV) oksidin reduksiyaedici reaksiyası zamanı alınır:

2 MnO₂ + H₂ → Mn₂O₃ + H₂O

Kimyəvi xassələri

• Manqan (III) oksidi qızdırıldıqda parçalanır:

$\mathrm{𝟨}𝖬{𝗇}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{950-1100^{o}C}{\to }\mathrm{𝟦}𝖬{𝗇}_{\mathrm{𝟥}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

$\mathrm{𝟨}𝖬{𝗇}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{300-600^{o}C,vacuum}{\to }\mathrm{𝟦}𝖬{𝗇}_{\mathrm{𝟥}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

• Hidrogenlə reduksiya edilir:

$𝖬{𝗇}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{300^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖬𝗇𝖮\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

$𝖬{𝗇}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖠𝗅{𝖨}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖬𝗇{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖠{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$ub>O

• Turşularla reaksiya zamanı həm oksidləşdirici həm də reduksiyaedici xasissə göstərir:

2Mn₂O₃ + 8HNO₃ → 4Mn(NO₃)₂ + O₂ + 4H₂O

2M₂О₃ + H₂SO₄ → MnSO₄ + MnO₂↓+ 2H₂O

• Metal oksidləri ilə əridildikdə, manqanit duzları əmələ gətirir:

Mn₂O₃ + ZnO → Zn[Mn₂O₄] Mn₂O₃ + La₂O₃ → 2 La[MnO₃]

• Konsentrləşdirilmiş xlor turşusu ilə oksidləşdirici xüsusiyyətlərini göstərir:

Mn₂O₃+ 6HCl → 2MnCl₂ + Cl₂↑ + 3H₂O

Mənbə

• Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 2-е изд., испр. — М.-Л.: Химия, 1966. — Т. 1. — 1072 с.
• Неорганическая химия / под ред. Ю.Д. Третьякова. — М.: Академия, 2007. — Т. 3. — 352 с.