Kalium hidrosulfat

Kalium hidrosulfat (KHSO₄)- qələvi metalı kaliumun və sulfat turşusunun turş duzudır.

Fiziki xassələri

Kalium hidrosulfat –rombik sinqoniyanın kristallarıdı. Suda yaxşı, aseton və etanolda həll olunmur.

Alınması

1. Sulfat turşusunun kalium hidroksidə təsiri nəticəsində:

$𝖪𝖮𝖧\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{}{\to }𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

2. Kalium sulfatın sulfat turşusununa təsiri nəticəsində:

${𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$

3. Qatı sulfat turşusu ilə susuz kalium xloridin qaynadılması nəticəsində:

$𝖪𝖢𝗅\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{}{\to }𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖧𝖢𝗅\mathsf{\uparrow }$

Kimyəvi xassələri

1. Kalium hidrosulfatın sulu məhlulları, anionun dissosiyasiyası səbəbindən turşu reaksiyasına malikdir:

$𝖧𝖲O_{\mathrm{𝟦}}^{\mathsf{-}}\mathsf{\rightleftarrows }𝖲O_{\mathrm{𝟦}}^{\mathrm{𝟤}\mathsf{-}}\mathsf{+}{𝖧}^{\mathsf{+}}$

2. Kalium hidrosulfat qızdırıldıqda parçalanır:

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{240^{o}C}{\to }{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{320^{o}C}{\to }{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟩}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

3. Qələvilərlə reaksiya zamanı orta duzlar alınır:

$𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖪𝖮𝖧\stackrel{}{\to }{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

4. Əridildikdə bəzi duzlarla reaksiya daxil olur:

$𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖪𝖢𝗅\stackrel{500^{o}C}{\to }{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖧𝖢𝗅$

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖳𝗂{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{300^{o}C}{\to }𝖳𝗂𝖮𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Tətbiqi

Kalium hidrosulfat boya istehsalında sulfolaşdırıcı maddə kimi istifadə olunur. Analitik kimyada, müəyyən birləşmələrin asanlıqla həll olunan formalara çevrilməsi üçün tətbiq olunur. Qida sənayesində bioloji qatqı (Е515 ) kimi istifadə olunur.

Mənbə

• Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
• Лидин Р.А. и др. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов. — 3-е изд., испр. — М.: Химия, 2000. — 480 с