Xrom (II) oksid üçün mənbəyə bax

{{Maddə
 |adı              = Xrom II oksid
 |kimyəvi formulu     = CrO
 |şəkil            = NaCl polyhedra.png
 |şəkil3D    = 
 |molyar kütlə    = 68
 |ərimə temp.        = 1550

}}	

== Fiziki xassələri ==
İki polimorf formada mövcuddur. Qırmızı (pirofor deyil) və qara pirofor toz (havada öz-özünə alovlanan) buna görə də qara modifikasiya su qatının altında saxlanılır (su ilə qarşılıqlı təsir göstərmir). Altıbucaqlı kristalları əmələ gətirir. Bütün xrom oksidləri kimi odadavamlıdır. Suda həll olunmur.

== Alınması ==
* Azot turşusu və ya oksigen ilə xrom amalgamasının CrHg<sub>3</sub> və ya CrHg oksidləşməsi nəticəsində əldə edilir:
:: <math>\mathsf{2CrHg_3 + O_2 \rightarrow 2CrO + 6Hg}</math>

* Xrom ııı oksidin reduksiya nəticəsində:
:: <math>\mathsf{H_3PO_2 + 2Cr_2O_3 \rightarrow 4CrO + H_3PO_4}</math>
* Cr (CO)<sub>6</sub> karbonilin termiki parçalanması ilə də əldə edilə bilər.

== Kimyəvi xassələri ==
1.	697&nbsp;°C temperaturda parçalanır:
:: <math>\mathsf{3CrO \rightarrow Cr_2O_3 + Cr}</math>

2.	1000&nbsp;°C -də hidrogenlə xrom metalına qədər reduksiya edilir:
 :: <math>\mathsf{CrO + H_2 \xrightarrow{1000^oC} Cr + H_2O}</math>

3.	Həmçinin koksla reduksiya etmək olar:
:: <math>\mathsf{CrO + C \xrightarrow{t} Cr + CO}</math>
4.	Əsası xassələr görsədərək xlorid turşusunda həll olunur, nəticədə su və xrom II xlor alınır:

:: <math>\mathsf{CrO + 2HCl \rightarrow CrCl_2 + H_2O}</math>
Durulaşdırılmış azot və sulfat turşusunda həll olunmur.
Havada qızdırıldıqda güclü reduksiyaedici xüsusiyyətlərini nümayiş etdirərək xrom (III) oksidinə qədər sürətlə oksidləşir.
:: <math>\mathsf{2CrO + CO_2 \ \xrightarrow{1000^oC}\ Cr_2O_3 + CO }</math>

== Toksikliyi ==
6 -dan az valentliyi olan xrom birləşmələri aşağı toksikliyə malikdir. 6+ valentliyi olan xrom birləşmələri (xrom (VI) oksid) təhlükəli zəhərlər və kanserogenlər kimi tanınır.	

== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
* Некрасов Б.В. Основы общей химии. — Т.1. — М.: Химия, 1973. — С. 380
* Неорганические соединения хрома: Справочник. — Л.: Химия, 1981. — С. 9
* Неорганическая химия / под ред. Ю.Д. Третьякова. — М.: Академия, 2007. — Т. 3. — 352 с.

[[Kateqoriya:Oksidlər]]