İzobar proses

İzobar proses

İzobar proses (Şablon:Lang-gr) – makroskopik sistemin halının sabit təzyiqdə dəyişməsi prosesi (p = const). Qazı qızdırdıqda onun hərəkət edən porşenli silindrdə genişlənməsini izobar proses hesab etmək olar. İzobar prosesi aşağıdakı nisbətlərə bərabərdir:

$\frac{V}{T}=const.$

$\frac{V_2}{V_1}=\frac{T_2}{T_1}$

Sarı sahə görülən işi əks etdirir

Sistemə ötürülən istilik enerjisi iş görülməsinə və sistemin daxili enerjisinin (U) dəyişməsinə sərf olunur. Termodinamikanın birinci qanununa əsasən

$Q=\mathrm{\Delta }U+W$

burada W qaz tərəfindən görülən iş, U qazın daxili enerji və Q verilən istilik enerjisidir. Qapalı sistemdə təzyiq-həcm işi aşağıdakı kimi müəyyən edilir:

$W=\int pdV$

burada Δ bütün proses üzrə dəyişiklik deməkdir, d isə diferensialı bildirir. Təzyiq sabit olduğundan, bu o deməkdir ki

$W=p\mathrm{\Delta }V$

İdeal qaz qanununu tətbiq etməklə, alırıq ki

$W=nR\mathrm{\Delta }T$

R qaz sabitini, n isə sabit qaldığını qəbul etdiyimiz maddənin miqdarını ifadə edir (məsələn, kimyəvi reaksiya zamanı faza keçidi yoxdur).Daxili enerjinin dəyişməsi sistemin temperaturundan asılıdır.

$\mathrm{\Delta }U=n{c}_{V,m}\mathrm{\Delta }T$

burada c_V,m sabit həcmdə molar istilik tutumudur.

Son iki tənliyi birinci tənliylə əvəz etməklə izobar qazlar üçün verilən istiliyin təsiri altında qazın temperatur dəyişməsini təyin edə bilərik.

$\begin{array}{cc}Q& =n{c}_{V,m}\mathrm{\Delta }T+nR\mathrm{\Delta }T\\ Q& =n\mathrm{\Delta }T(c_{V,m}+R)\\ Q& =n\mathrm{\Delta }T{c}_{P,m}\end{array}$

burada c_P sabit təzyiqdə molar istilik tutumudur.

Xarici keçidlər

• Veranschaulichung der Zustandsänderungen mit kleinen interaktiven Animationen Şablon:Vebarxiv
• Die allgemeine Gasgleichung mit Diagrammen und interaktiver Animation