Tiosulfat turşusu

Şablon:Məlumat qutusu Tiosulfat turşusu — qeyri-üzvi birləşmədir, H₂SO₃S formullu güclü iki əsaslı turşudur. Rəngsiz özlülük mayedir, su ilə reaksiya verir. Duzlar — qeyri-üzvi tiosulfatlar əmələ gətirir. Tiosulfat turşusunun birində oksidləşmə dərəcəsi +6, digərində isə −2 olan iki kükürd atomu var.

Parçalanma məhsulları dəqiq reaksiya şərtlərindən asılı olaraq kükürd, kükürd dioksid, hidrogen sulfid, polisülfanlar, sulfat turşusu və polityonatları əhatə edə bilər.Turşu istehsalının susuz üsulları Maks Şmidt tərəfindən hazırlanmışdır:

Alınması

• Dietil efirində hidrogen sulfid və sulfat anhidridinin aşağı temperaturda reaksiyası:

${𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲\mathsf{+}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{<-5^{o}C}{\to }{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲$

• Qaz halındakı hidrogen xloridin natrium tiosulfata təsiri:

$𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅\stackrel{<-80^{o}C}{\to }{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖢𝗅$

Fiziki xüsusiyyətləri

Tiosulfat turşusu, çox aşağı temperaturda belə donmayan rəngsiz özlülük maye əmələ gətirir. Termal olaraq qeyri-sabitdir — otaq temperaturunda belə parçalanır.

Bir anda deyil,sulu məhlullarda sürətlə parçalanır. Sulfat turşusunun iştirakı ilə dərhal parçalanır.

Kimyəvi xüsusiyyətləri

• Termal olaraq çox qeyri-sabitdir:

$\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{>-78^{o}C}{\to }{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟥}}{𝖮}_{\mathrm{𝟨}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲\mathsf{\uparrow }$

• Asidli mühitdə parçalanır:

${𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲\stackrel{H^{+}}{\to }𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}𝖲\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Qələvilərlə reaksiyaya girir:

${𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Halogenlərlə reaksiyaya girir:

${𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟧}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟪}𝖧𝖡𝗋\mathsf{\uparrow }$

Esterlər — üzvi tiosulfatlar əmələ gətirir.