Kalium bromid

Kalium bromid – kimyəvi formulu KBr olan qeyri-üzvi birləşmə,bromid turşusunun kalium duzu.

Fiziki xassələri

Kalium bromid – natrium xlorida bənzər kub tipli kristalik qəfəsi olan rəngsiz kristallardı. 298 °C -ə qədər qızdırıldıqda və 1.7 GPa təzyiqi altında, kristal qəfəs sezium xlorid kimi başqa bir kub modifikasiyasına çevrilir.

Alınması

1. Sənaye ehtiyacları üçün kalium bromidi, kalium karbonatın qarışıq dəmir bromidi (II, III) Fe₃Br₈ ilə reaksiyası zamanı almaq olar:

$\mathrm{𝟦}{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖥{𝖾}_{\mathrm{𝟥}}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟪}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟪}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}𝖥{𝖾}_{\mathrm{𝟥}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

2. Laboratoriya şəraitində kalium bromidi kalium hidroksid, brom və ammonyakın qarşılıqlı təsirindən almaq olar:

$\mathrm{𝟨}𝖪𝖮𝖧\mathsf{+}\mathrm{𝟥}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭{𝖧}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟨}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟨}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\mathsf{+}{𝖭}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

3. Otaq temperaturunda birbaşa sintez nəticəsində:

$\mathrm{𝟤}𝖪\mathsf{+}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋$

4. Bromla daha az aktiv halogenin (yod) əvəz edilməsi nəticəsində:

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖨\mathsf{+}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\downarrow }$

5. Kalium bromatın 434 °C temperaturdan yuxarı termiki parçalanma nəticəsində:

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{>434^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

Termodinamik kəmiyyətlər

Xassəsi	Mənası
Standart əmələ gəlmə entalpiyası (298 К)	-392,5 kC/mol
Entropiyası (298 К)	95,85 C/(мол·К)
İstilik tutumu (298 К)	52,07 C/(мол·К)
Ərimə entalpiyası	29 кC/мол

Həllolması

Həlledici	Temperatur, °C	Həllolması, г/100 q həlledicidə
Aseton	20	0,03
Su	0	53,5
Su	10	59,5
Su	20	65,2
Su	25	68,1
Su	30	70,9
Su	40	75,8
Su	60	85,5
Su	80	94,6
Su	100	103,3
Su	150	127,3
Su	200	153,2
Qliserin	25	17,8
Metanol	20	2,1
Etanol	20	0,46
Etanol	55	0,54

Kimyəvi xassələri

Kalium bromid tipik ion duzudur. Suda həll edildikdə, dissosiyasiyaya uğrayır amma hidroliz olunmur, çünki güclü bir qələvidən (kalium hidroksid) və güclü bir turşudan (hidrobrom turşusu) alınıb. Kristalhidratlar əmələ gətirmir. Qatı bromid turşusunda həll olunmur.

1. Daha aktiv halogenlərlə reaksiya nəticəsində brom çıxarılır:

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟤}𝖪𝖢𝗅\mathsf{+}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

2. Məhlularda adi mübadilə reaksiyaları baş verə bilər:

$𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}𝖠𝗀𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{\to }𝖠𝗀𝖡𝗋\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}𝖪𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}$

3. Reduksiyaedici xassələr göstərir:

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟤}𝖪𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$ (конц. ${𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$, кип.)

$\mathrm{𝟧}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖪𝖡𝗋{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟥}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$ (разб. ${𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$)

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖬𝗇{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖬𝗇𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$ (конц. ${𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$, кип.)

$\mathrm{𝟣}\mathrm{𝟢}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖪𝖬𝗇{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟪}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟨}{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟧}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖬𝗇𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟪}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

$𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\mathsf{\to }\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}𝖪𝖡𝗋{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}$

4. Qatı məhlullarda bəzi bromidlərlə kompleks birləşmələr əmələ gələ bilir:

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖡𝗋\mathsf{+}𝖢𝗎𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{[}𝖢𝗎𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{]}$

Tətbiqi

Kalium bromid tibbdə sakitləşdirici (sedativ) olaraq istifadə olunur. Maye şəklində olan maddələrin İQ spektrini təyin etmək üçün istifadə olunur.

Toksikliyi

Kalium bromid yüksək konsentrasiyalarda mədənin selikli qişasını qıcıqlandırır, ürəkbulanma və qusmaya səbəb olur. LD 50 - nin ölümcül dozası 3070 mq / kq -dır.

İstinadlar

• 1. Некрасов Б. В. «Основы общей химии». В 2 томах. М.: Химия, 1973.
• 2. Рабинович В. А., Хавин З. Я. «Краткий химический справочник». Л.: Химия, 1977.