Vanadium (IV)xlorid

Şablon:Məlumat qutusu Vanadium IV xlorid – qeyri-üzvi birləşmədir, xlorid turşusunun və vanadium metalının duzudur .

Fiziki xassələri

Vanadium (IV) xlorid tünd qırmızı rəngli bir mayedir.Soyuq su ilə qarışmır, isti su ilə reaksiyaya daxil olur. Etanolda, dietil efirində, xloroformda həll olunur. Nəm havada tüstülənir.

Alınması

• Çar arağında həll olması nəticəsində alınır:

$\mathrm{𝟥}𝖵\mathsf{+}\mathrm{𝟣}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖧𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟥}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖭𝖮\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟪}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Vanadiumun xlorla reaksiyası:

$𝖵\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{200-350^{o}C}{\to }𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{\downarrow }$

• İnert atmosferdə qızdırıldıqda vanadium (III) xloridin parçalanması:

$\mathrm{𝟤}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{400-500^{o}C,N_2}{\to }𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}$

• Dioksivanadium(V)xloridin qatı xlorid turşusunda həll edilməsi nəticəsində:

$\mathrm{𝟤}𝖵{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟪}𝖧𝖢𝗅\stackrel{5^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟦}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Kimyəvi xassələri

• Otaq temperaturunda parçalanır:

$\mathrm{𝟤}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}$

• Havanın nəmi ilə reaksiyaya girir:

$𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{}{\to }𝖵𝖮𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅$

• İsti su ilə reaksiyaya daxil olaraq mavi rəngdə məhlullar yaradır:

$𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟪}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{100^{o}C}{\to }\mathsf{[}𝖵\mathsf{(}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮{\mathsf{)}}_{\mathrm{𝟧}}𝖮{\mathsf{]}}^{\mathrm{𝟤}\mathsf{+}}\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖢{𝗅}^{\mathsf{-}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟥}}{𝖮}^{\mathsf{+}}$

• Qatı sulfat turşusu ilə reaksiyaya daxil olaraq qəhvəyi rəngdə heksaxlorvanadium turşusu alınır:

$𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅\stackrel{}{\to }{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{[}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟨}}\mathsf{]}$

• Qatı azot turşusu ilə oksidləşir:

$𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{}{\to }𝖵{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}𝖢𝗅\mathsf{+}𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟥}𝖧𝖢𝗅$

• Qələvilərlə reaksiyaya daxil olur:

$𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }𝖵𝖮\mathsf{(}𝖮𝖧{\mathsf{)}}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖭𝖺𝖢𝗅\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Hidrogen və ya vanadiumla reduksiya olunur:

$𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{H}_{𝖹𝗇,𝖧𝖢𝗅}^{\mathrm{𝟢}}\stackrel{\tau }{\to }𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖧𝖢𝗅$

$\mathrm{𝟤}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{500-600^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅$

$\mathrm{𝟥}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖵\stackrel{320-400^{o}C}{\to }\mathrm{𝟦}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟥}}$

• Kalium xloridlə reaksiyayı

$𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖪𝖢𝗅\stackrel{400^{o}C}{\to }{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{[}𝖵𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟨}}\mathsf{]}$

Tətbiqi

Vanadium IV xlorid üzvi sintezdə xlorlaşdırıcı maddə kimi istifadə olunur.

İstinadlar

1. Рабинович В.А., Хавин З.Я. "Краткий химический справочник" Л.: Химия, 1977 стр. 58
2. Справочник химика / Редкол.: Никольский Б. П. и др.. — 3-е изд. Химия, 1971. Т. 2. — 1168 с
3. Лидин Р. А. и др. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов. — 3-е изд., испр. — М.: Химия, 2000. — 480 с. — ISBN 5-7245-1163-0.
4. Рипан Р., Четяну И. Неорганическая химия. Химия металлов. — М.: Мир, 1972. — Т. 2. — 871 с.