Nyutonun ikinci qanunu üçün mənbəyə bax

'''Nyutonun ikinci qanunu''' – hərəkətin differensial qanunu maddi nöqtəyə qoyulan qüvvə və onun [[təcil]]i arasındakı əlaqəni göstərir. Bu qanuna əsasən ətalətli sistemdə [[maddi nöqtə]]nin aldığı təcil verilən qüvvə ilə düz, onun [[kütlə]]si ilə isə tərs mütənasibdir.

==Düstur==
Nyutonun ikinci qanunu belə ifadə olunur:

*<math>\vec a = \frac {\vec F}{m}</math>

burada,  <math> \vec a </math> — cismin [[Təcil|təcili]], <math> \vec {F} </math> — cismə təsir edən [[Qüvvə (fiziki kəmiyyət)|qüvvə]], <math>m</math> — cismin [[Kütlə (fiziki kəmiyyət)|kütləsidir]].

Və ya daha məlum formada:

*<math> \vec {F} </math> = <math>m\vec a </math> və ya <math>\vec {F}\cdot t=\Delta\vec p</math>, p — cismin [[İmpuls|impulsudur]].

Əgər cismə bir neçı qüvvə təsir edirsə, onda Nyutonun ikinci qanunu belə yazılır:

*<math>\sum_{i=1}^n \vec{F_i}=m\vec a</math> və ya <math>t\cdot \sum_{i=1}^n \vec{F_i}=\Delta\vec p</math>, p — cismin impulsudur.

Cismin kütləsi zamandan asılı olaraq dəyişərsə, onda Nyutonun ikinci qanununu aşağıdakı kimi ifadə etmək olar: cismin impulsunun dəyişməsi ona təsir edən qüvvəyə bərabərdir.

*<math>\frac{d(m\vec v)}{dt} = \vec{F}</math>

burada, <math>m\vec v</math> — cismin impulsu, t — [[Zaman (fizika)|zaman]], <math>\frac{d}{dt}</math> — isə zamanın törəməsidir. Nyutonun ikinci qanunu yalnız işıq sürətindən kiçik sürətlər və [[Ətalət hesablama sistemi|ətalətli]] sistemlər üçün düzgündür.

== Həmçinin bax ==
* [[Amonton qanunu]]

==Ədəbiyyat==
* Исаак Ньютон. Математические начала натуральной философии. — М.: Наука, 1989. — С. 40. — 690 с. — («Классики науки»). — 5 000 экз. — ISBN 5-02-000747-1
* Сивухин Д. В. Общий курс физики. — М.: Физматлит; изд-во МФТИ, 2005. — Т. I. Механика. — С. 76. — 560 с. — ISBN 5-9221-0225-7

[[Kateqoriya:Klassik mexanikanın qanunları]]

[[bg:Закони на Нютон#Втори закон на Нютон]]
[[en:Newton's laws of motion#Newton's second law]]
[[mk:Њутнови закони на движење]]
[[ru:Второй закон Ньютона]]
[[vi:Các định luật của Newton về chuyển động]]